Konflik Batin pada Novel Percobaan Setia Karya Soeman H.S. dalam Dimensi Budaya Melayu: Analisis Hierarki Kebutuhan Maslow

https://doi.org/10.25299/geram.2024.19771

Authors

  • Sidiq Aditia Universitas PGRI Semarang
  • Nazla Maharani Umaya Universitas PGRI Semarang

Keywords:

internal conflict, hierarchy of needs, literary psychology, Malay novel, Maslow analysis

Abstract

This study examines the inner conflicts in the novel Percobaan Setia by Soeman H.S. using Abraham Maslow's hierarchy of needs theory. The novel portrays the struggles of Syamsuddin, an orphan, as he faces psychological challenges, social pressures, and economic constraints that trigger inner conflicts.  The findings reveal that the need for love and belonging (17 conflicts) and esteem (15 conflicts) are the dominant sources of conflict, whereas physiological needs account for only 9 conflicts. These results highlight that unmet emotional and social needs more frequently drive inner conflicts compared to physical needs. The resolution of these conflicts underscores the importance of emotional relationships in achieving psychological balance. This research contributes to theoretical development by linking the hierarchy of human needs to literary narratives, particularly within the context of Malay culture. Practically, the findings can be utilized in literature teaching to deepen character analysis and in bibliotherapy to explore emotional experiences through literary characters.

Downloads

Download data is not yet available.

References

‘Adziima, M. F. (2022). Psikologi Humanistik Abraham Maslow. Jurnal Tana Mana, 2(2), 86–93. https://doi.org/10.33648/jtm.v2i2.171

Adriyan, A., & Erni, E. (2024). Analisis Psikologi Sastra pada Aspek Superego dalam Naskah Drama “Pelacur dan Sang Presiden” Karya Ratna Sarumpaet. Sajak: Jurnal Penelitian Dan Pengabdian Sastra, Bahasa, Dan Pendidikan, 3(2), 1–6. https://doi.org/https://doi.org/10.25299/s.v3i2.16860

Afrilla, T., & Mulyati, Y. (2024). Tunjuk Ajar Melayu Terhadap Pemimpin Dalam Cerita Rakyat Mambang Linau Dan Legenda Ketobong Keramat Sebagai Kearifan Budaya Melayu. In Jurnal Genre (Bahasa Sastra Dan Pembelajarannya). https://doi.org/10.26555/jg.v6i1.8160

Alamsyah, A. G., Nugraha, A., Reza, M. F., Sazali, H., & Dalimunthe, M. A. (2022). Budaya Melayu Dan Pengaruh Islam Dalam Upacara Pernikahan Di Tanjung Balai. In Mukadimah Jurnal Pendidikan Sejarah Dan Ilmu-Ilmu Sosial. https://doi.org/10.30743/mkd.v6i2.5532

Celestine, N., & Nash, J. (2024). Abraham Maslow, His Theory & Contribution to Psychology. Positivepsychology.

Cox, J. (2024). Exploring the Core Concepts in Toward a Psychology of Being. Marshmallowchallenge.

Hamdini, R. S. (2022). Konflik Batin Tokoh Utama Dalam Naskah Balada Sumarah Karya Tentrem Lestari Dan Implikasinya Terhadap Pembelajaran Sastra Indonesia Di Sma. Asas Jurnal Sastra, 11(2), 1. https://doi.org/10.24114/ajs.v11i2.37135

Hasan, M., Harahap, T. K., Syahrial Hasibuan, I. R., Thalhah, S. Z., Rakhman, C. U., Ratnaningsih, P. W., Inanna, Mattunruang, A. A., Herman, Nursaeni, Yusriani, Nahriana, Silalahi, D. E., Hasyim, S. H., Rahmat, A., Ulfah, Y. F., & Arisah, N. (2023). Metode penelitian kualitaf.

Ishak, K., Selamat, M. I., Rahmany, S., & Junery, M. F. (2021). Pengembangan Ekonomi Islam Di Wilayah Rumpun Melayu: Peluang Dan Cabaran. Journal of Islamic Philanthropy and Social Finance, 3(1), 37–49. https://doi.org/10.24191/jipsf/v3n12021_37-49

Juidah, I., Nasihin, A., & Reza, A. (2022). Kepribadian Tokoh Utama dalam Novel Guru Aini Karya Andrea Hirata: Kajian Psikologi Sastra Alfred Adler. Geram, 10(1), 93–99. https://doi.org/10.25299/geram.2022.vol10(1).8504

Khoirunnisa, A. S. (2023). Mekanisme Pertahanan Diri Dan Coping Stress Tokoh Utama Dalam Antologi Cerpen “Malam Terakhir” Karya Leila S. Chudori: Kajian Psikologi Sastra. Jurnal Sastra Indonesia, 12(3), 197–205. https://doi.org/10.15294/jsi.v12i3.72334

Maryamah, M., Ersyliasari, A., Luthfia Ananda, M., & Julinda, J. (2023). Analisis Budaya Melayu Terhadap Modernisasi Dalam Perspektif Mahasiswa Universitas Islam Negeri Raden Fatah Palembang. In Jurnal Multidisiplin Indonesia. https://doi.org/10.58344/jmi.v2i10.583

Minto, D. W., Azwar, R., Indrayani, T., & Zuwanda, R. (2023). Kepribadian Tokoh Perempuan “Kugy” Dalam Novel Perahu Kertas Karya Dewi Lestari. In Edukatif Jurnal Ilmu Pendidikan. https://doi.org/10.31004/edukatif.v5i2.4776

Muhammad, S. J. N. (2024). Dinamisme Interaksi Budaya: Penerapan Pengaruh Arab Dalam Manuskrip Perubatan Tradisional Melayu. Malay Literature, 37(1), 27–48. https://doi.org/10.37052/ml37(1)no2

Permata, B. D., & Syafrini, D. (2022). Kebertahanan Keluarga Dengan Perkawinan Amalgamasi Pada Etnis Melayu Dan Jawa Di Tanjung Uma Kota Batam. Jurnal Perspektif, 5(3), 364–373. https://doi.org/10.24036/perspektif.v5i3.650

Rafi, M. (2023). Hierarki Kebutuhan Tokoh Utama Dokter Tono Dalam Novel Belenggu Karya Armijn Pane. In Sintesis. https://doi.org/10.24071/sin.v17i2.6842

Ririn, N. A., Arsyad, M., & Supiyah, R. (2024). Dampak Psikososial Pada Istri Akibat Pernikahan Dini (Studi Di Desa Awiu Kecamatan Aere Kabupaten Kolaka Timur). In Welvaart Jurnal Ilmu Kesejahteraan Sosial. https://doi.org/10.52423/welvaart.v4i2.43372

Rohmad, K., & Rahayu, K. (2020). Psikologi Sastra Abraham Maslow”, Pemahaman Perkembangan Teori Sastra.

Rumadi, H., Syafrial, & Fajriani, ri W. (2020). Konflik Batin Tokoh “Aku” dalam Novel Garis Waktu Karya Fiersa Besari. GERAM: Gerakan Aktif Menulis, 8(1), 70–82. https://doi.org/https://doi.org/10.25299/geram.2020.vol8(1).5001

Salma, M., & Hamdani, A. (2024). ANALISIS PSIKOLOGI SASTRA TERHADAP NOVEL HARIMAU! HARIMAU! KARYA MOCHTAR LUBIS. Caraka: Jurnal Pendidikan Bahasa Dan Sastra Indonesia Serta Bahasa Daerah, 13(2), 504–513.

Sapariah, S., Safitri, W. W., & Sarmila, S. (2022). Hubungan Kekuasaan Dengan Budaya Politik Di Kepulauan Riau. https://doi.org/10.59188/jcs.v1i2.6

Sembiring, T. B., Irmawati, Sabir, M., & Tjahyadi, I. (2024). BUKU AJAR METODOLOGI PENELIATAN (TEORI DAN PRAKTIK) (A. Maharani, A. Syatifa, & Utamirohmahsari (eds.)). CV Saba Jaya Publisher.

Silaen, R. F., Susanti, W., Tendra, G., Desnelita, Y., & Gustientiedina, G. (2023). Media Pembelajaran Interaktif Budaya Melayu Riau Berbasis WebGL. In Edumatic Jurnal Pendidikan Informatika. https://doi.org/10.29408/edumatic.v7i2.22553

Sinatrya, M., & Gharizah, M. (2022). Analisis Konflik Batin : Tinjauan Psikologi Dalam Antologi Cerpen Malam Terakhir Karya Leila S. Chudori Dan Implikasinya Terhadap Pembelajaran Bahasa Indonesia Di Sma. Triangulasi: Jurnal Pendidikan Kebahasaan, Kesastraan, Dan Pembelajaran, 1(2), 1–10. https://doi.org/10.55215/triangulasi.v1i2.4405

Sufa, D. P., Amir, A., & Gani, E. (2022). Pendidikan Budaya Dan Karakter Dalam Buku Pendidikan Budaya Melayu Riau Kelas Vii SMP. In Jurnal Pendidikan (Teori Dan Praktik). https://doi.org/10.26740/jp.v6n2.p87-93

Wellek, R., & Austin, W. (2016). Teori Kesusastraan. Gramedia Pustaka Utama.

Yuni, S. W., & Raudatussalamah, R. (2020). Relasi Orangtua-Anak Pada Keluarga Melayu (Analisis Berdasarkan Perspektif Psikologi Indijinus). Jurnal Psikologi, 16(2), 163. https://doi.org/10.24014/jp.v16i2.10952

Yurika, E., & Rosita, S. (2022). Pengaruh Servant Leadership Terhadap Perilaku Inovatif Dengan Pemberdayaan Psikologis Sebagai Variabel Intervening Pada Dinas Energi Dan Sumber Daya Mineral Provinsi Jambi. In Jurnal Manajemen Terapan Dan Keuangan. https://doi.org/10.22437/jmk.v11i03.17974

Published

2024-12-28

How to Cite

Aditia, S., & Maharani Umaya, N. (2024). Konflik Batin pada Novel Percobaan Setia Karya Soeman H.S. dalam Dimensi Budaya Melayu: Analisis Hierarki Kebutuhan Maslow. GERAM: Gerakan Aktif Menulis, 12(2), 83–96. https://doi.org/10.25299/geram.2024.19771